Etnolekt mazurski

Gramatyka i składnia

Język mazurski używany jest na Pojezierzu Mazurskim od ponad tysiąca lat. Należy do grupy języków dolnoniemieckich i jest podobny do innych języków regionalnych, takich jak kaszubski i śląski. Jest również spokrewniony z językiem niderlandzkim i angielskim, ale zanim zaczniesz się nim posługiwać, musisz poprawić znajomość gramatyki i ortografii

Język mazurski jako jednostka składniowa

To, że język mazurski nie jest jednoznacznie uważany za narodowy lub regionalny, ma swoje przyczyny. Najważniejsza to fakt, iż opracowanie niektórych rzeczy zostało zarezerwowane wyłącznie do gwar mazurskiej – na przykład sformułowania policyjne (np.: „nie łamiemy prawa!”, „naleść do szkoły!”). Jest to spowodowane tym, że w innych regionach Polski mówi się o sobie inaczej niż na Mazurach: np. na Litwie określają się po prostu jako Litwini; a osoby mówiące po polsku podpisują się w litewskich paszportach imionami polskimi (np.: Jan Paweł II). Warto ponadto dodać, że gwara mazurska nie jest kojarzona obecnie ze swojego regionu czy kraju lecz raczej z osobowościami takimi jak Mikołaj Kopernik czy Andrzej Cudnowski – co prowadzi do tego, iż Mazury bywają postrzegane bardziej typowo pod względem spoleg

Osoby i przypadki

Być może zaskoczy Cię fakt, że w języku mazurskim istnieją tylko cztery przypadki: mianownik (podmiot), oskarżyciel (bezpośredni obiekt), rodzajnik i miejscownik. Przypadek datywny został zatracony, podobnie jak wszystkie inne pozostałości po końcówkach przypadków w języku polskim.

Liczba zaimków osobowych jest również niewielka: trzy formy liczby pojedynczej i dwie liczby mnogiej dla każdej płci. Zaimek pierwszej osoby jego/ja („jego/moje”) został zapożyczony z języka niemieckiego, natomiast ona („ona”) pochodzi z łaciny; reszta zestawu to rodzime zapożyczenia mazurskie lub polskie.

Liczby

Liczby pojedyncze

To jest liczba pojedyncza: jeden, dwa, trzy. Liczby mnogie

Ich są też liczebniki mnogie: dwa wieki temu (to jest dwadzieścia lat temu), sto trzy kwadransy (to jest 100 godzin).

Niektóre z nich mają formy odmienne np.: dwaj/dwie. Niektóre nie mają formy odmienne np.: dwa wieki temu (to jest dwadzieścia lat temu), sto trzy kwadransy (to jest 100 godzin).

Liczebnik ten ma formę odmienną razem: tylko once you get to know them better; two times on Sundays; five times a day.

Czasowniki

Podobnie jak w innych językach słowiańskich, formy czasowników w języku mazurskim są bardzo nieregularne. Niektóre czasowniki mają zupełnie inne koniugacje w zależności od tego, czy są używane tranzytywnie czy intranzytywnie, na przykład:

-ować (transitive) – gotować.
-owić (nieprzechodni) – być ugotowanym
-ić (transitive) – wyrzucić/wyrzucić/oddalić; skończyć robić coś ze względu na jakąś okoliczność lub przypadkowe zdarzenie.
* np: Ja ni-e-m za-ja zomnim za mjeżyńskoji wuolakoktowarnja, a jem dziękij ją śnidzimych moich kostrachuńć tau do się pijdzimo. „Nie chciałem wracać do domu w nocy, ale teraz cieszę się, że skończyliśmy tutaj”.

Inne wyrazy